69- Hakka suresi (Hubeyb öndeş meali)

1- Hak..

2- Hakkı[n gerçeği] nedir?

3- Hakkı[n gerçeğinin] ne olduğunu ön görmeni ne sağladı?

4- Semud'un [milleti] ve Ad'ın [milleti], (o) çarpanı yalanladı.

5- Ardından, Semud'un [milletine] gelince: taşkınlık ile¹ helak edildiler.

¹: "Taşkınlık sebebiyle helak edildiler" şeklinde de meal edilebilir. "bi=ب" harfi cerr'i iki anlama da müsaittir.

6- Ad'ın [milletine] gelince: azgın, Sarsar [dondurucu/uğultulu] bir Rüzgar ile helak edildiler.

7- Onlara karşı bir silip yok edici olarak¹ yedi gece ve sekiz gün onu [o azgın rüzgarı] hizmete verdi. Artık, (bu) milleti sanki hurma ağacının bomboş haldeki kökleri gibi [yere] yıkılmış² bir şekilde görürsün.

¹: "hasm=حسم" bir şeyin eserinin/izinin kaldırılmasıdır. (müfredat : حسم)

²: "sara=صرع" bir şeyin yere düşürülmesidir. (Mekayısi-l lugat: صرع)

8- Artık, onlara ait bir kalıntı görüyor musun?

9- Firavun, kendisinden önce kim varsa ve altı üstüne getirilmiş[kent]ler, hatalar [meydana] getirdiler.

10- Ardından, RAB'lerinin Elçisi'ne isyan ettiler. Derken, onları (azabı) yükselen bir yakalama (ceza) olarak yakaladı.

11- Gerçekten biz, 'su' taştığı zaman, akıp gidenin (geminin) içinde sizi taşıdık.

12- Size onu bir öğüt yapalım ve kavrayan bir kulak onu kavrasın diye [bunu yaptık].

13-15- Artık, bir tek üfleyiş olarak Sur'un içine üflendiği, yer ve dağlar taşınıp, ardından ikisi de tek bir dağılış olarak dağılıp toz oldukları zaman, o gün (o) vuku [olay] vuku buldu [gerçekleşti].

16- Gök, bölündü.¹ Artık, o gün, [gök] bir çözülücüdür/dağılıcıdır.

¹: bkz: Büyük yırtılma teorisi.

17- Melek[ler]¹, [Göğün] kenarlarındadır. Artık, o gün onların tepesinde RAB'binin Arş'ını [yönetimini] sekiz [melek] taşır.

¹: Cins ismi olarak "melekler" anlamındadır. (Fahreddin Razi)

18- O gün, sunulursunuz ve sizden hiçbir gizlenici gizlenemez.

19-20- Artık, kitabı yemininden/sağından verilmiş kimseye gelince: O "Alın okuyun kitabımı. Gerçekten ben, kendi hesabım [ile] karşılaşıcı olduğumu düşünmüştüm." der.

21-22- Artık o, razı olan bir yaşamın içinde, yani yüce bir cennetin içindedir.

23- Onun [cennetin] toplanacak meyveleri, yakındır/sarkmıştır.

24- "Boş günlerdeki geçmişiniz sebebiyle yeyin ve için!" [denilir].

25-27- Artık, kitabı solundan verilmiş kimseye gelince: o "Keşke kitabım verilmemiş olsaydı. Hesabımın ne olduğunu hiç bilmemiştim. Keşke o (ölüm)¹ tamamlayıcı olsaydı." der.

¹: Zamir, "mevt=موت" yani "ölüm"'e işaret etmektedir. (Zamahşeri:keşşaf)

28-29- "Malım bana yeterli gelmedi. Yetkim-kuvvetim benden yok olup kayboldu." [der]

30-32- "Tutun onu da bağlayın! Sonra da kızgın Ateşin [azabını] ona çektirin. Sonra, ölçüsü yetmiş arşın olan zincirin içine onu katın."

33-36- "Gerçekten o, en büyük Allah'a inanmıyordu. Yoksula yedirmeye teşvik etmiyordu. O halde, bugün işte burada ona sıcak bir dost yoktur. Herhangi bir yemek de yoktur. Ancak, irinden [bir parça yiyecek] vardır."

37- "Onu, ancak hatalı eylemi seçenler¹ yer."

¹: "hata=خطا" kelimesi, irade dışı olan, kasıtsız yapılan eylem anlamıyla sınırlı değildir. Kimi zaman, bile bile yanlış şeyi yapmaya da "hata" denir. (müfredat : خطا) mesela Yusuf 91. Ayette, Yusuf'un kardeşleri Yusuf'a yaptıkları kötülüğü itiraf ederken "hata edenler idik" dedikleri anlatılır. Hâlbuki, Yusuf'a o kötülüğü yaparken kasten bile bile bu kötülüğü yapmışlardı.

38-40- Artık, gördüğünüz ne varsa ve görmediğiniz ne varsa delildir ki: gerçekten o, çok değerli bir Elçinin bildirisidir.¹

¹: "Resul=رسول" mesajı ileten anlamındadır. Mesajı iletenin söylediği, mesajı gönderenin söylediği olduğuna göre bu ayetteki "söz" yani "kavl=قول" kelimesini doğal olarak "bildiri" olarak anlamak gerekecektir. Ayrıca, "kavl=قول" kelimesinin "bildir" manasında olduğuna dair örnek ayetler Zümer 10. Ayetin dipnotunda yazılıdır.

41- O, herhangi bir Şairin sözü değildir. Ne az inanıyorsunuz.

42- Herhangi bir kahin'in sözü değildir. Ne az düşünüp öğüt alıyorsunuz..

43- Kısım kısım indirilişi Alemlerin [tüm varlıkların] RAB'bi[tarafın]dandır.

44-47- Şayet, bazı sözleri bizim üzerimizden söylemeye [uydurmaya] başlamış olsaydı, mutlaka ondan yemini [kuvveti] yakalardık. Sonra, ondan can damarını mutlaka keserdik de sizden hiç biri, bu konuda onu engelleyenler (koruyanlar) olmazdınız.

48- Gerçekten o, korunup sakınanlar için mutlaka bir öğüttür.

49- Gerçekten biz, sizden yalanlayanlar olduğunu mutlaka biliyoruz.

50- Gerçekten o, kafirlere [gerçeği örtenlere] karşı mutlaka bir pişmanlıktır.

51- Gerçekten o, yakın-kesin olan gerçektir.

52- O halde, en büyük RAB'binin ismiyle tenzih et.