43- zuhruf suresi (Hubeyb öndeş meali)

1- Ha, Mim.

2-3- Apaçık kitap işarettir ki, gerçekten biz onu açık-anlaşılır¹ bir kur'an yaptık. Akıl etmeniz beklenir.

¹: "arabbiyyen =عربيا" konuşmanın açık net-duru [anlaşılır] olan kısmı, anlamındadır. (müfredat: عرب bkz: والعَرَبيُّ: الفصيح البيّن من الكلام)

4- Gerçekten o, tarafımızdaki ana kitaptadır. Gerçekten bir yücedir, bir hakimdir/hikmetlidir.

5- Siz, İsrafçı [haddi aşan] bir millet oldunuz diye, bir uzaklaşma olarak [sizi ihmal edelim de]¹ size hatırlatmayı bırakalım mı?²

¹: Baştaki "fe=ف" harfi, atılmış [mahzuf] bir ifadeye bağlıdır. Cümle, çeviride verildiği gibi "e nuhmilukum fe nedribukum=أ نهملكم فنضربكم" takdirindedir. (Zamahşeri:keşşaf)

²: "Darb=ضرب" fiili "AN=عن" harfi cerr'i ile "terk etmek" anlamına gelir. Mesela "edrabtu anke=أضربت عنك" ve "darabtu anke=ضربت عنك" denilir. İkisi de "Senden uzaklaştım, seni terk ettim" anlamındadır. (Nehhas :i'rab-ul kur'an)

Bir başka açıklamaya göre "Sizden yana onu [zikri] tutalım, artık size hatırlatma yapmayalım" anlamındadır. (Ibni kuteybe: Garibu-l kur'an)

6- Öncekilerin-öncülerin içine (arasına) Nebi[cinsin]den kaç tane gönderdik.

7- Nebi[cinsin]den onlara ne [kadar kişi] geldiyse, onlar onu ancak maskara yapmaya çalışmaktaydılar.

8- Sert bir yakalayıp [cezalandırma] olarak onlardan daha şiddetlisini helak ettik. Öncülerin-öncekilerin örneği geçmişti.

9- Gerçekten onlara "Gökleri ve yeri [tüm evreni] kim yarattı?" desen, mutlaka ama mutlaka "onları üstün olan, sürekli bilen yarattı." diyecekler.

10- [O], yeri sizin için bir dinlenme alanı yapmış olandır. Onda, sizin için bir takım yollar meydana getirdi. Yol bulmanız beklenir.

11- [O], gökten bir ölçüyle kısım kısım bir su indirmiş olandır. Ardından, onunla [o suyla] ölü bir beldeyi yaydık¹ [dirilttik]. İşte bunun gibi çıkarılırsınız.

¹: İlk kısımda Allah üçüncü şahıs olarak anlatıldı, bu kısımda ise birinci şahıs çoğul olarak anlatıldı. Buna iltifat sanatı denilir.

12-14- [O], çiftlerin/sınıfların tümünü yarattı. Kendilerinin sırtına/üstüne geçmeniz [kontrolünüz altına almanız] için Gemilerden ve sağmal hayvanlardan sizin için binme¹ [imkanı] yaptı. Sonra kendilerinin sırtına/üstüne geçtiğiniz [kontrolünüz altına aldığınız] zaman, RAB'binizin nimetini hatırlayıp anmanız ve "Biz bunları (kendi amacımıza) yaklaştıracaklar değilken, bunları bizim için hizmete sunan münezzehtir! Gerçekten biz, mutlaka sadece RAB'bimize döneceğiz." demeniz için [yaptı].

¹: "Ma=ما" mastar veya ismi mevsuldür. (Nehhas: i'rab-ul kur'an) Mastar anlamına göre çeviri yapıldı. Eğer ismi mevsul kabul edersek "gemilerden ve sağmal hayvanlardan kendisine bineceğiniz [şeyler] yaptı" anlamında olur.